‘โรคเบาหวาน’ อาจเป็นสัญญาณเตือนภัยล่วงหน้าของ ‘มะเร็งตับอ่อน’
มะเร็งตับอ่อนเป็น 1 ในมะเร็งที่ร้ายแรงที่สุด (มีเพียงแค่ 1 ใน 10 เท่านั้นของคนที่เป็นโรคนี้ที่จะมีชีวิตรอดได้นานกว่า 5 ปี) ซึ่งมะเร็งตับอ่อนไม่เพียงแต่จะยากต่อการรักษา แต่ยังยากต่อการคัดกรองและการตรวจพบในระยะแรกเริ่มอีกด้วย แม้ว่ามะเร็งตับอ่อนจะเป็นมะเร็งที่หายากเมื่อเทียบกับมะเร็งชนิดอื่นๆ เช่น มะเร็งผิวหนัง หรือมะเร็งเต้านม แต่ก็มีนักวิจัยที่ยังมุ่งมั่นค้นหาสัญญาณเตือนล่วงหน้าของมะเร็งชนิดนี้เพิ่มเติม เพื่อหวังว่าจะช่วยให้มะเร็งนี้ไม่ได้ลุกลามไปไกล
เป็นที่ทราบอยู่แล้วว่า ตับอ่อนอักเสบและโรคเบาหวาน เป็นปัจจัยเสี่ยงของมะเร็งตับอ่อน นักวิจัยยังพบอีกว่า ยิ่งในผู้ป่วยเบาหวานยิ่งเพิ่มความเสี่ยงเกิดมะเร็งตับอ่อนมากขึ้นไปอีก
ในการศึกษาปี 2020 โดยคณะแพทย์ศาสตร์มหาวิทยาลัยโอ๊คแลนด์ ประเทศนิวซีแลนด์ ได้ศึกษาผู้คนจำนวน 139,000 คน เป็นเวลา 18 ปี ซึ่งผู้ที่เข้าร่วมการวิจัยนี้เป็นโรคเบาหวานประเภทที่ 2 มีตับอ่อนอักเสบ หรือมีอาการทั้ง 2 อย่างพร้อมกัน การศึกษาพบว่า ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ที่มีอาการตับอ่อนอักเสบมีโอกาสเป็นมะเร็งตับอ่อนมากกว่าถึง 7 เท่า เมื่อเทียบกับผู้ป่วยเบาหวานประเภทที่ 2 ที่ยังไม่ได้พัฒนาเป็นเบาหวานหลังตับอ่อนอักเสบ และงานวิจัยอื่นในปี 2008 พบว่า ผู้ที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานประเภทที่ 2 มีแนวโน้มที่จะได้รับการวินัจฉัยว่าเป็นมะเร็งตับอ่อนสูงถึง 6-8 เท่า เมื่อเทียบกับประชาชนทั่วไป
ทำไมมะเร็งตับอ่อนจึงแพร่หลายมากขึ้นในผู้ป่วยโรคเบาหวาน?
โรคเบาหวานส่งผลต่อตับอ่อน ซึ่งตับอ่อนเป็นอวัยวะขนาดเล็กที่ซุกซ่อนอยู่ในช่องท้องส่วนบนด้านหลังกระเพาะอาหาร แล้วในตับอ่อนยังมีเซลล์พิเศษที่ผลิต ‘อินซูลิน’ ซึ่งเป็นตัวที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
ซึ่งนักวิจัยเชื่อว่า คนที่เป็นโรคเบาหวานประเภทที่ 2 อาจพัฒนามาจากคนที่มีมะเร็งที่ซ่อนอยู่ในตับอ่อนก็เป็นได้ กล่าวอีกความหมายหนึ่ง คือ ความผิดปกติของตับอ่อนเนื่องจากมะเร็ง อาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของการผลิตอินซูลินและการเกิดโรคเบาหวานได้
แม้ว่าเบาหวานประเภทที่ 2 เป็นปัญหาสุขภาพที่ร้ายแรงจนบางครั้งอันตรายถึงชีวิต แต่ก็ยังไม่อันตรายเท่ากับมะเร็งตับอ่อนของคนส่วนใหญ่ ซึ่งมะเร็งตับอ่อนมักจะ ‘เงียบแต่อันตราย’ เพราะจะไม่มีอาการจนกว่าจะเป็นมะเร็งไปแล้ว การตรวจพบในระยะแรกเริ่มมักจะเป็นเพราะมีการสแกนช่องท้องหรือการผ่าตัดที่ไม่ได้ตั้งใจจะตรวจเพื่อคัดกรองมะเร็ง แต่ดันตรวจเจอมะเร็ง และมะเร็งตับอ่อนมักจะไม่มีอาการที่เฉพาะเจาะจงที่จะระบุได้ว่าเป็นมะเร็งตับอ่อน แต่ก็สามารถพิจารณาอาการอื่นๆ ประกอบร่วมด้วยได้
– สัญญาณเบื้องต้นของ ‘มะเร็งตับอ่อน’
– ปวดท้อง ไม่สบายท้อง บางครั้งปวดท้องแล้วเมื่อกดไปก็เจ็บแผ่ไปที่หลัง
– ท้องผูก ท้องเสีย
– คลื่นไส้ อาเจียน
– ระบบย่อยอาหารมีปัญหา
– น้ำหนักลด
– เหนื่อยล้า กล้ามเนื้ออ่อนแเรง
– มีการเปลี่ยนแปลงของไขมันในเลือด (คอเลสเตอรอลและไตรกลีเซอร์ไรด์)
– อุณหภูมิร่างกายเพิ่มขึ้น
– อุจจาระมีสีซีด อาจมีกลิ่นไขมันลอยออกมา
โรคเบาหวาน เป็นโรคเรื้อรังที่อันตรายต่อชีวิต อยากห่างไกลโรคเบาหวานก็ควรห่างไกลน้ำตาลไปด้วย เพราะน้ำตาลเป็นพิษต่อหลอดเลือดโดยตรง และคนที่เป็นโรคเบาหวานยังเพิ่มความเสี่ยงของการเป็นมะเร็งตับอ่อน ซึ่งเป็นมะเร็งที่ร้ายแรง สามารถคร่าชีวิตของผู้ป่วยได้ การดูแลสุขภาพของตัวเองจึงสำคัญ เพราะชีวิตเราเป็นสิ่งที่เราควรใส่ใจ เพราะเราต้องอยู่กับมันไปตลอด ยังไงก็อย่าลืมดูแลสุขภาพกันนะคะ : )
