9 สิ่งที่คุณควรรู้หลังเปิดเมือง
1. ภูมิคุ้มกันหมู่ (Herd immunity) จะไม่เกิดขึ้น นักวิชาการหลายท่านคิดเห็นว่าภูมิคุ้มกันหมู่จะไม่เกิดขึ้น เพราะว่าตอนนี้เกิด Break to infection คือ คนที่ฉีดวัคซีนครบ 2 เข็มแล้วแต่ก็ยังติดเชื้ออยู่ และก็แพร่เชื้อได้ ในช่วงที่ไวรัสระบาดช่วงแรกๆ นั้น มีแนวคิดว่าถ้าเกิดประชากรฉีดวัคซีนเกิน 60% ขึ้นไปจะเกิดภูมิคุ้มกันหมู่ และจะทำให้การระบาดจบลง แต่เมื่อเชื้อมีกลายพันธุ์มาเรื่อยๆ จนถึงตัวสายพันธุ์เดลต้า พบว่าเป็นสายพันธุ์กระจายเชื้อได้เร็ว ติดง่าย จนมีการประมาณการว่าหากต้องการให้มีภูมิคุ้มกันหมู่จะต้องให้ประชากรมีการฉีดวัคซีนเกินกว่า 90% แต่ก็มีการพบว่า คนที่ฉีดวัคซีนครบ 2 เข็มแล้วก็ยังมีการติดเชื้อซ้ำที่สูงมาก ดังนั้นต่อให้ฉีดวัคซีนครบยังไงก็ตามภูมิคุ้มกันหมู่ก็จะไม่เกิดขึ้น เพราะว่ามี Breakthrough Infection (การติดเชื้อหลังได้รับวัคซีน) เยอะจนเกินไปนั่นเอง
2. ไวรัสตัวนี้จะอยู่กับเราไปอีกนาน เพราะว่าภูมิคุ้มกันหมู่ (Herd immunity) จะไม่มีวันเกิดขึ้น สิ่งที่ดีที่สุด คือ การเรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมกับไวรัสให้ได้
3. ไวรัสจะมีการกลายพันธุ์ การที่ไวรัสแพร่กระจายไปเรื่อยๆ ก็จะมีการกลายพันธุ์เพื่อหลบหลีกระบบภูมิคุ้มกัน หลบหลีกวัคซีนของเราจึงเกิดการกลายพันธุ์ต่อไป ในบางคนสงสัยว่าไวรัสสายพันธุ์มิวจะอันตรายจริงหรือไม่? พบว่า ไวรัสสายพันธุ์มิวยังไม่สามารถมาแทนที่ไวรัสสายพันธุ์เดลต้าได้ เพราะว่าสายพันธุ์เดลต้ามีการติดที่ง่ายมาก แพร่กระจายเร็วมาก ในปัจจุบันสายพันธุ์หลักที่ระบาด คือ สายพันธุ์เดลต้านั่นเอง
4. ทุกคนมีโอกาสที่จะติดเชื้อไวรัส (ถึงแม้จะฉีดวัคซีนหรือยังไม่ได้ฉีดวัคซีนก็ตาม) การดูแลตัวเองเบื้องต้น คือ ทุกคนควรฉีดวัคซีนให้ครบ 2 โดส ถึงแม้ว่าการได้รับวัคซีนจะไม่ป้องกันการติดเชื้อ แต่ป้องกันการเจ็บหนักและการเสียชีวิตได้อย่างแน่นอน สามารถป้องกันการเสียชีวิตได้ถึง 90% เลยทีเดียว
5. การบูสต์วัคซีนเข็ม 3 อาจยังไม่จำเป็น จากข้อมูลของประเทศอิสราเอลที่มีการติดตามกลุ่มคนจำนวนหนึ่ง ประมาณ 600,000 คน โดยแบ่งคนออกเป็น 3 กลุ่ม คือ
กลุ่มที่ 1 คือ กลุ่มคนที่ติดเชื้อตามธรรมชาติ
กลุ่มที่ 2 คือ กลุ่มคนที่ติดเชื้อตามธรรมชาติแล้วบูสต์วัคซีน 1 เข็ม
กลุ่มที่ 3 คือ กลุ่มคนที่ฉีดวัคซีน 2 เข็ม (ไม่ได้ติดเชื้อ)
พบว่า การติดเชื้อตามธรรมชาติมีภูมิขึ้นสูงกว่าการฉีดวัคซีน 2 เข็ม แล้วมีโอกาสการติดเชื้อซ้ำน้อยกว่าอีกด้วย โดยน้อยกว่าถึง 13 เท่าเลยทีเดียว ดังนั้นการที่ได้รับเชื้อตามธรรมชาติมีภูมิที่สูงกว่าการฉีดวัคซีนนั่นเอง จากข้อมูลของประเทศอิสราเอลพบว่า การที่ติดเชื้อตามธรรมชาติจะมีภูมิขึ้นสูงกว่า มีโอกาสการติดเชื้อซ้ำน้อยกว่า จึงมีนักวิชาการบางคนแนะนำให้เราฉีดวัคซีนให้ครบ 2 เข็ม แล้วให้เราออกไปใช้ชีวิตตามปกติ แล้วรอการติดเชื้อตามธรรมชาติเพื่อเป็นการรอบูสต์ภูมิคุ้มกันขึ้น ซึ่งการฉีดวัคซีนครบ 2 เข็ม คือ การป้องกันการเจ็บหนักและการเสียชีวิต แต่การติดเชื้อหลังจากฉีดวัคซีนครบ 2 เข็มแล้วเป็นการบูสต์ภูมิที่สูงกว่าการฉีดวัคซีนเข็ม 3 หรือ เข็ม 4 ไม่ว่าจะยี่ห้อไหนก็ตาม สรุปแล้วนักวิชาการบางกลุ่มที่เห็นข้อมูลนี้จึงแนะนำว่า ไม่ต้องกังวลว่าจะต้องไปฉีดวัคซีนเข็ม 3 หรือเข็ม 4 แค่เพียงฉีดวัคซีนให้ครบ 2 เข็ม ก็สามารถป้องกันความเสี่ยงในการเจ็บหนักและเสียชีวิตได้แล้ว แต่ก็ยังต้องป้องกันตัวเองอย่างดีอยู่ แต่หากติดเชื้อตามธรรมชาติหลังจากฉีดวัคซีนครบ 2 เข็มแล้วก็จะเป็นการบูสต์ภูมิคุ้มกันให้สูงขึ้นโดยปริยาย ซึ่งเป็นการบูสต์ภูมิคุ้มกันที่สูงที่สุด สูงกว่าการฉีดวัคซีนเข็ม 3, 4 ทุกชนิด เพราะฉะนั้นเข็ม 3 ที่ดีที่สุด คือ การติดเชื้อตามธรรมชาติ นั่นเอง
6. หากติดเชื้อแล้วควรรักษาให้เร็วที่สุด งานวิจัยยาต้านไวรัสทุกตัวบอกไว้ว่า เมื่อติดเชื้อแล้วจะต้องได้รับยาในทันที แม้ยาต้านไวรัสที่บอกว่ามีประสิทธิภาพสูงมาก แต่หากได้รับยาช้าไปก็อาจจะทำให้มีอาการหนักได้เลย สิ่งแนะนำที่ควรมีไว้ติดบ้าน คือ ยาฟ้าทะลายโจร ช่วยลดการอักเสบ
7. ควรฉีดวัคซีนให้ครบแล้วจะได้ใช้ชีวิตเป็นปกติ ยิ่งในกลุ่มกลุ่มคนเสี่ยงสูง เช่น คนสูงอายุ คนป่วยโรคเรื้อรัง คนอ้วน กลุ่มคนเสี่ยงสูงเหล่านี้ฉีดวัคซีนครบทั้งหมดเราจึงจะสามารถใช้ชีวิตได้เป็นปกติ จึงแนะนำให้ผู้ใหญ่ทุกคนฉีดวัคซีนให้ครบ 2 เข็ม ในส่วนของเจ้าของกิจการ หากอยากจะเปิดบริษัทให้พนักงานมาทำงาน ควรจะให้พนักงานทุกคนได้รับวัคซีนครบทั้งบริษัท แล้วค่อยเปิดบริษัทตามปกติได้ แต่ก็ยังต้องใส่แมสก์ ล้างมือบ่อยๆ เว้นระยะห่างให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้
8. ผลข้างเคียงของวัคซีน ในการฉีดวัคซีนผลข้างเคียงที่รุนแรง คือ การกลัวเรื่องของลิ่มเลือด ซึ่งข้อมูลออกมาบอกไว้ว่า ความเสี่ยงในการเกิดลิ่มเลือดจากการฉีดวัคซีน กับ ความเสี่ยงที่คุณยังไม่ได้ฉีดวัคซีนแล้วติดเชื้อเอง ถ้าคุณติดเชื้อเองจะมีความเสี่ยงที่จะเกิดลิ่มเลือดสูงกว่าการฉีดวัคซีน 2 เข็ม เพราะฉะนั้นหากคุณไม่ฉีดวัคซีนแล้วติดเชื้อ คุณมีความเสี่ยงสูงกว่าการที่คุณฉีดวัคซีนอีก แล้วในคนที่ไม่ฉีดวัคซีนเลยแล้วไปติดเชื้อ ก็มีความเสี่ยงที่จะเกิดเลิ่มเลือดอุดตัน สูงกว่าคนที่ฉีดวัคซีนแล้วติดเชื้ออีก ดังนั้นจึงควรฉีดวัคซีนเพราะมีความเสี่ยงของผลข้างเคียงที่ต่ำกว่านั่นเอง
9. อาการ Long Viral Syndrome คือ กลุ่มอาการที่เกิดขึ้นหลังจากหายจากการติดเชื้อไวรัสแล้ว แต่ยังคงมีอาการไปยาวนาน มีอาการยาวต่อเนื่อง 4 สัปดาห์ขึ้นไป อาการ Long Viral Syndrome จะเกิดขึ้นในกลุ่มคนที่ไม่ฉีดวัคซีนมากกว่ากลุ่มคนที่ฉีดวัคซีน อาการ Long Viral Syndrome ที่รุนแรงถึงชีวิต MIS-A : Multisystem Inflammatory Syndrome in Adult (โรคมิสเอ สำหรับผู้ใหญ่) และ MIS-C : Multisystem Inflammatory Syndrome in Children (โรคมิสซี สำหรับในเด็ก) คือ กลุ่มอาการที่มีการอักเสบในหลากหลายอวัยวะ ในหลายๆ ระบบของร่างกาย จะมีอาการหนักและรุนแรง รุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้เลย ซึ่งจะเกิดขึ้นในผู้ใหญ่หรือเด็ก อาจเกิดในคนอายุน้อยๆ 20-30 ปี แม้ไม่มีโรคประจำตัวใดๆ ก็เกิดขึ้นได้
ดังนั้นจะเห็นได้ว่า ไวรัสตัวนี้จะยังคงอยู่กับเราไปอีกนาน โดยเราจะต้องมีการปรับตัวให้อยู่ร่วมกับไวรัสตัวนี้ให้ได้ เพราะตอนนี้ไวรัสมีการกลายพันธุ์มากขึ้นเรื่อยๆ แพร่กระจายได้เร็ว ติดเชื้อได้ง่ายขึึ้น การวัคซีนจึงเป็นสิ่งสำคัญที่เราจะต้องได้รับการฉีดให้ครบทั้ง 2 เข็ม เพื่อป้องกันการเจ็บหนักและการเสียชีวิต อย่างไรก็ตามถึงแม้จะเปิดเมืองแล้วแต่ก็อย่าลืมที่จะดูแลตัวเอง ทั้งใส่แมสก์ เว้นระยะห่าง ล้างมือบ่อยๆ เพื่อห่างไกลไวรัสและการเจ็บป่วยกันนะคะ : )
.
สนใจสินค้าสุขภาพที่คุณหมอพูดถึง สามารถสั่งซื้อได้ทาง Inbox หน้าเพจ
หรือ Line@ของคลีนิคค่า
✅LINE : https://lin.ee/piE9kvf
——————————-
ติดตามความรู้เรื่องสุขภาพ และวิธีการดูแลสุขภาพได้ที่
📌 เพจ : อย่าฝากชีวิตไว้กับหมอ
📌 Youtube : https://youtube.com/c/อย่าฝากชีวิตไว้กับหมอ
📌 IG : dr.cant.help
